महाबळेश्वर,पाचगणी UNESCO च्या तात्पुरत्या यादीत समावेश | Mahabaleshwar,Pachgani included UNESCO list

महाबळेश्वर,पाचगणी UNESCO च्या तात्पुरत्या यादीत समावेश | Mahabaleshwar,Pachgani included UNESCO list 

जागतिक वारसा यादीत अंतिम समावेश होण्यापूर्वी ठिकाणांचा तात्पुरत्या यादीत समावेश होणे बंधनकारक असते. त्यामुळे वारसा संवर्धनासाठी हा महत्त्वाचा टप्पा आहे.

सध्या तात्पुरत्या यादीतील स्थळांची संख्या 69 वर

देशभरातील 7 ठिकाणांच्या समावेश झाल्यामुळे  भारतातील जागतिक वारसा स्थळांच्या तात्पुरत्या यादीतील ठिकाणांची संख्या आता 69 वर पोहोचली आहे. त्यात 49 सांस्कृतिक, 3 मिश्र आणि 17 नैसर्गिक वारसा स्थळांचा समावेश असल्याचेही UNESCO भारतातील स्थायी समितीने स्पष्ट केले.

UNESCO म्हणजे काय? – संपूर्ण माहिती

आजच्या जागतिकीकरणाच्या युगात शिक्षण, विज्ञान, आणि संस्कृती ह्या क्षेत्रांमध्ये जागतिक सहकार्य खूप महत्वाचे आहे. अशाच जागतिक संस्था UNESCO बद्दल माहिती मिळवणे फार गरजेचे आहे.

---

UNESCO ची स्थापना आणि इतिहास

UNESCO म्हणजे United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. ही संस्था 16 नोव्हेंबर 1945 रोजी स्थापन झाली आणि तिचे मुख्यालय पॅरिस, फ्रान्स येथे आहे.

स्थापना का झाली?

दुसऱ्या महायुद्धानंतर, जगभरातील शांती आणि सहकार्य वाढवण्यासाठी ही संस्था निर्माण करण्यात आली. UNESCO चे मुख्य उद्दिष्ट जागतिक शिक्षण, विज्ञान आणि संस्कृती क्षेत्रात सहयोग वाढवणे आहे.

मुख्यालय आणि सदस्य देश

UNESCO मध्ये सुमारे 193 देश सहभागी आहेत, जे विविध राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय प्रकल्पांमध्ये एकत्र काम करतात.

---

UNESCO ची उद्दिष्टे

UNESCO जगभरातील शिक्षण, विज्ञान, संस्कृती आणि संवादाच्या क्षेत्रात खालीलप्रमाणे काम करते:

शिक्षण क्षेत्रातील योगदान

सर्व मुलांना गुणवत्तापूर्ण शिक्षण मिळावे यासाठी जागतिक स्तरावर कार्यक्रम राबवणे.

संस्कृतीचे संरक्षण

जागतिक वारसा स्थळे, ऐतिहासिक स्थळे आणि सांस्कृतिक परंपरा जपणे.

विज्ञान आणि संशोधन

विविध देशांमध्ये विज्ञान व तंत्रज्ञानातील सहयोग वाढवणे.

मिडिया व संवाद स्वतंत्रता

मीडिया आणि माहितीच्या प्रसारासाठी स्वतंत्रता व पारदर्शकता सुनिश्चित करणे.

---

UNESCO चे प्रमुख कार्यक्रम

UNESCO अनेक महत्त्वाच्या जागतिक कार्यक्रमांमध्ये सक्रिय आहे.

जागतिक वारसा स्थळे (World Heritage Sites)

जागतिक स्तरावर ऐतिहासिक, सांस्कृतिक आणि नैसर्गिक ठिकाणे यादीत समाविष्ट करणे.

Education for All प्रकल्प

सर्व मुलांना शिक्षणाची संधी उपलब्ध करून देणे.

UNESCO Creative Cities नेटवर्क

शहरांना सर्जनशील उद्योग, संगीत, कला आणि साहित्याच्या क्षेत्रात प्रोत्साहन देणे.

---

UNESCO चे जागतिक महत्त्व

UNESCO च्या कार्यामुळे जागतिक पातळीवर अनेक फायदे झाले आहेत:

संस्कृती आणि वारसा जपणे

जागतिक वारसा स्थळे आणि सांस्कृतिक परंपरा सुरक्षित राहतात.

शिक्षण व गरिबी कमी करणे

शिक्षणाच्या माध्यमातून समाजातील गरिबी आणि असमानता कमी करणे शक्य होते.

विज्ञान व तंत्रज्ञान क्षेत्रात सहकार्य

विविध देशांमधील वैज्ञानिक संशोधन आणि नवोन्मेष सुलभ होतो.

समाजातील शांतता व संवाद प्रोत्साहन

संवाद आणि सहकार्य वाढल्यामुळे जागतिक शांतता टिकवता येते.

---

निष्कर्ष

UNESCO हे जगभरातील शिक्षण, विज्ञान, संस्कृती आणि संवादाचे रक्षण करणारे एक महत्त्वाचे आंतरराष्ट्रीय संघटन आहे. हे आपल्या जीवनावर थेट परिणाम करते आणि प्रत्येक नागरिकासाठी त्याची कामगिरी ओळखणे आवश्यक आहे.

---